یک کلیه سالم در حین جداسازی و دفع مواد زاید تولیدشده در بدن، مواد مفید خون را در بدن نگه میدارد ولی کلیه بیمار و آسیب دیده نمیتواند مانع دفع مواد مفید در ادرار شود و این مواد از جمله آلبومین (پروتئین اصلی خون) در ادرار ظاهر میشوند. در موارد شدید و پیشرفته بیماری مقدار پروتئین ادرار زیاد و قابل اندازه گیری میشود ولی آزمایش میکروآلبومین میتواند مقادیر بسیار کم آلبومین را در مراحل اولیه و بسیار خفیف بیماری حداقل 5 سال قبل از آسیب جدی کلیه تشخیص دهد.
آزمایش میکروآلبومین ادرار معمولا برای بیماران دیابتی (مرض قند) و بیماران فشارخونی تجویز میشود زیرا این دو بیماری شایع، عوامل اصلی آسیب رساندن به کلیه میباشند و کنترل آنها در مراحل اولیه موفقیت آمیز بوده و مانع پیشرفت بیماری و آسیب های جدی تر مثل نارسایی کلیه میشود. آسیب وارد شده به کلیه قابل برگشت نیست. آزمایش میکروآلبومین در بیماران دیابت نوع 1 حداقل سال یکبار پس از 5 سال از شروع بیماری و در بیماران دیابت نوع 2 سالانه از شروع تشخیص بیماری انجام میشود.
این آزمایش روی یک نمونه ادرار صبحگاهی یا جمع آوری ادرار 24 ساعته انجام میشود و نیاز به ناشتایی نداشته و جواب آن همان روز آماده میشود. اگر میکروآلبومین ادرار صبحگاهی بالاتر از حد طبیعی باشد ممکن است پزشکتان بخواهد نتیجه را با ادرار 24 ساعته تایید کند یا 1 تا 2 نوبت دیگر با فاصله زمانی 1 تا 2 ماهه آزمایش درخواست کند که از همیشگی بودن دفع آلبومین اطمینان یابد. ادرار 24 ساعته حین جمع آوری تا تحویل به آزمایشگاه باید در یخچال نگهداری شود.
مقدار طبیعی میکروآلبومین در ادرار 24 ساعته باید کمتر از 30 میلیگرم باشد. مقادیر بین 30 تا 300 میکروگرم میکروآلبومینوری به حساب آمده دلیل بر آسیب اولیه و خفیف کلیه است. مقادیر بالاتر از 300 میلیگرم در روز دال بر آسیب شدید کلیه است و ماکروآلبومینوری نام دارد. ورزش سنگین، عفونت ادراری، وجود خون در ادرار (مثلا بدلیل سنگ کلیه)، برخی داروها و کم آبی بدن (مثلا هنگام اسهال شدید) نیز میتوانند باعث افزایش میکروآلبومین ادرار شوند.
بررسی دقیق تر شامل اندازه گیری دفع آلبومین ادرار و دفع کراتینین ادرار ( شاخص دفع مواد زاید از کلیه) و محاسبه نسبت این دو به یکدیگر است.
افراد دیابتی یا فشار خونی که افزایش میکروآلبومین در ادرار دارند همچنین 5 تا 10 برابر خطر افزایش یافته برای حمله های قلبی و آسیب شبکیه چشم دارند. مطالعه برای درک این موضوع که آیا افراد غیر دیابتی که افزایش میکروآلبومین در ادرار دارند نیز در معرض خطر حمله های قلبی هستند یا خیر هنوز ادامه دارد.